The Godfather– Baba serisi incelemelerine devam ediyoruz. Bu kez yazar Mario Puza’nun ifadesiyle söylersek; kırılan ancak bükülemeyen bir geleneğin kodlarına bakacağız. Mario Puza, Sicilya’dan çeşitli nedenlerle kopmuş gelmiş ve Amerika’da diaspora olarak yaşamına devam eden bu toplumun genetiğini anlatırken aileye olan bağlılık ve sadakat duygusunun bir erkeğin karısına duyduğu sadakatten daha üstün sayıldığı bir toplum ifadesini kullanır.
Yazının bundan sonrası spoiler içeriyor.
Film ve roman birebir aynı mı?
Önce bu soruyla başlamak istedim. Çünkü romanı okumadan önce en çok merak ettiğim soruların başında bu geliyordu. Film ve roman birebir aynı mı? Cevap şu: Hayır, değil… Film ve roman arasında irili ufaklı pek çok ayrışmalar var. Ancak roman yazarı Mario Puzo ki kendisi 99’da 78 yaşındayken öldü, her üç filmin de senaryo yazımında bizzat bulunduğu için roman ve film senaryolarındaki farkların asla romanın ve karakterlerin ruhuna ihanet etmediğini söylemek gerekiyor.
Roman ve film farklılıklarına birkaç tane örnek vereyim. İkinci filmin hemen başlarında Frank, Peter Clemenza’nin şüpheli bir şekilde öldüğünü söyler ve Clemenza’yi geçmişe ait görüntüler dışında hiç görmeyiz. Romanda böyle bir ölüm yok. Clemenza, romanın sonuna kadar hayattadır ve Michael, ailenin tüm yatırımlarını Las Vegas’a taşırken Clemenza’yle yollarını ayırır ve New York’u ona bırakır.
Yine ikinci filmde seyrettiğimiz mahkeme sahnesini romanda görmeyiz. Michael’in Küba’da yaşadıkları ve The Godfather 2- Baba 2 İncelemesi- 3 adlı inceleme videosunda detaylıca anlattığım Hyman Roth sadece filmde vardır. Bunlar dışında romanda üzerinde uzunca durulmuş bazı karakterleri filmde ya görmeyiz ya da çok kısa bir süre görürüz. Sonny’nin eşi Sandra’yı aldattığı sevgilisi Lucy Mancini bunlardan birisi.
Vito Corleone bir iyilik meleği mi?
Filmin açılışında hem romanda hem filmde listede olmayan Brasi’yi hariç tutarsak Vito’yu dört kişi ziyaret eder. Cenaze levazımatçısı Bonasera, Vito’nun üvey evladı Johnny Fontaine, pizzacı Anthony ve fırıncı Nazorine.
Amerigo Bonasera kızı için adalet arayışındadır. Çaptan ve gözden düşen şarkıcı ve oyuncu Jonhhy yeni çekilecek bir filmde oynamak ister. Pizzacı yeni iş yeri için kaparo istemektedir. Fırıncı Nazorine’yse yardımcısı Sicilyalı Enzo’nun sınır dışı edilmemesi için Vito’ya gelmiştir.
Detayları bir tarafa bırakırsak bunların tamamı yardım almak için Don Vito Corleone’nin kapısı çalıyor ve hiçbirisi eli boş dönmüyor. Zaten Vito’nun en önemli özelliklerinden birisi bu anlamda hiç kimseyi hayal kırıklığına uğratmaması…
Soru şu: Bu işlerin hiçbirisi için para almayan hatta ilk bakışta öyle ciddi bir menfaati de olmayan Vito bir iyilik meleği mi? Üvey evladını anladık hadi bir fırıncının yardımcısı için neden bu kadar uğraşsın ki?
Bunun yanıtı şu: Baba’nın paraya değil, dosta ihtiyacı var. Peki bu ne anlama geliyor? Bunu biraz açalım…
İhanetin adı Pauile Gatto
Connie’nin düğün sahnesinde çok güzel bir detay bulunuyor. Az önce Clemenza’ye şarap getiren Pauile, Vito’nun şoförlüğünü yapıyordu ve Clemenza’nin en güvendiği adamlardan birisiydi. Pauile Gatto, Vito’nun vurulduğu gün hasta olduğunu söyleyerek işe gelmemişti. Aslında Sollozzo’dan para almış ve Corlione ailesine gerçekten büyük ihanet etmişti.
Onun düğünde toplanan paralara özenerek baktığını görüyoruz. Başkasının düğünü olsaydı, der ve cümlesini bitirmez… Onun böyle konuşması paraya olan zaafını ve satın alınabileceğini gösteriyor. Romana göre o bu sahnede parayı nasıl araklayacağını düşünerek masum hayaller kuruyordu. Diğer taraftan şöyle bir durum daha var. Pauile’ye kol kanat geren ve onu koruyan Clemenza, ailenin kesin kurallarına rağmen bu uyanık adamın ufak tefek silahlı soygunlar yaptığını öğreniyor. Ancak geçmişi çok temiz olan ve Sicilyalı bir aileden gelen bu genç adamı kaybetmemek için bunlara göz yummuştu. Çünkü bu belki de Gatto’nun yüksek kapasitesini gösteriyordu ve şimdilik bir sorun teşkil etmiyordu.
Jack Woltz’un asıl korkusu neydi?
Johnny’ye filmdeki rolü vermeyen yönetmen Jack Woltz aslında inanılmaz bağlantıları olan birisi. FBI’ın başkanını evinde misafir eden, White House’da yemeklere katılan bir isim. Akıl almaz büyüklüte bir malikânede yaşıyor. Şahsi servetinin haddi hesabı yok. Bir örnek vereyim. Adamın yeni çekeceği filmin bütçesi 5 milyon dolar. Vito, daha önce fırıncı yardımcısı için kongre üyesine verdiği rüşveti iki bin dolardı. Sadece bu örnek bile adamın devasa servetini ortaya koymaya yetiyor.
Sonuç olarak bu adamın ikna edilmesi öyle kolay bir iş değil. Üstelik şöyle bir durum var. Tom Hagen Los Angeles’a uçmadan bir gün önce ailenin consigliere-si ilan edilmişti. Dolayısıyla bu görevdeki başarı ya da başarısızlığın onun kariyeri ve saygınlığı anlamında çok önemli sonuçları olacaktı. Bu görüşmenin hemen ardından da Sollozzo toplantısı vardı. Tüm bunlar Tom üzerinde ciddi baskı meydana getiriyordu.
Jack Woltz’a gelirsek Tom bu adamla hiçbir şekilde anlaşılmayacağını görünce onun geçen sene tam altı yüz bin dolara satın aldığı yarış atının kafasını keserek onun yatağına koyuyor.
Filmde görmesek de adam bu olay sonrasında kartvizitini aldığı Tom’u arayarak ona tehditler savuruyor. Hapislerde çürüyeceksin, diyor Tom’a…
Peki, soru şu: Böylesine güçlü ve çevresi olan bir adam, hem de bu tehditler sonrasında neden geri adım attı? Devreye FBI’daki arkadaşını sokabilirdi, gücünü ve parasını kullanabilirdi, daha da inat ederek Johnny’e rolü hiç vermeyebilirdi? Adam neden bir anda geri adım atıverdi?
The Godfather incelemeleri ikinci videonun tamamı 25. Kare Youtube kanalında.
