Muhteşem serinin son halkasının fragmanı nihayet yayınlandı: The Matrix 4: Resurrections. Bu fragmanla birlikte filmin resmi adı da kesinleşti. Resurrections Türkçede dirilişler anlamına geliyor.
Fragman sonrasında artık Matrix 4’ün konusunun çerçevesini az çok çizebiliyoruz.
Matrix 4’ün Konusu
Makineler ve insanlar arasında sağlanan barıştan sonra tüm sistem resetlenmiş ve her şey yeniden başlamış. Ben Zion’un da Matrix sistemine dahil olduğunu düşünüyorum. Bu düşüncem hiç değişmedi. Bu nedenle önceki filmlerde gördüğümüz herkes tekrar Matrix sistemine dönüş yaptı ve muhtemelen Ajan Smith’in durdurulması karşılığında isyancılar ki buna Neo da dahil, yok edilmediler. Onlara yeniden cehalet aşılandı. Sistemin içerisindeki herkes cehaleti bir erdem olarak yaşamaya devam edecekler.
Anladığımız kadarıyla artık tamamen yeni bir kimlikle, yeni bir iş ve yaşamla doğan Neo, önceki The One’larda olmayan (ki buna Mimar’la yaptığı konuşmada da şahit olmuştuk) bir farkındalıkla, bir iç güdüyle kısa sürede Matrix’in farkına varıyor. Tekrar Trinity’yi buluyor. Ancak onun hiçbir şeyin farkında olmadığı görülüyor.
Neo muhtemelen ilk versiyonda yaşadıklarını tekrar yaşamaya başlayacak. Benzer olaylar ama birebir aynı değil. Beyaz tavşan, dejavu kedisi gibi durumlar onun ilk filmde yaşadıklarına benzer olaylar…
Ajanlar yine onun peşine düşüyorlar. Görünüşe göre Matrix 1 ve 3’ün hızlandırılmış bir versiyonunu seyredeceğiz. Ancak bu kez Neo’nun farklı seçimlere yöneleceğini ve bir süre sonra aynı çizgide gitmeyi bırakacağını düşünüyorum.
Fragmandan anlaşılanlar az çok bunlar ama sadece bunlar değil tabii ki. Şimdi fragmanın detaylarından ve teorilerden bahsetmek istiyorum.
Matrix 4 Fragman Detayları
Fragmanın açılışında gösterilen sahnedeki evler sanki arka planda gördüğümüz şehir yapılanmasından ayrı bir yapı gibi duruyor. Bu çıkarımı sadece bu sahneye bakarak yapmadım. Asansör sahnesine bakalım.
Burada kırmızı ve mavi tonların hakim olduğu iki farklı dünya var sanki. Asansördeki herkes büyülenmiş gibi telefonlara, tabletlere bakıyorlar. Neo ayna sahnesinde de gördüğümüz üzere asansörün üzerindeki aynaya bakarak diğer tarafı görebiliyor. Aynalar ve kapılar bilindiği üzere boyutlar arası geçişin sembolü olarak kullanılırlar. Matrix’te bunların her ikisi de kullanılıyor.
Ancak burada şöyle bir durum var. Neo aynanın diğer tarafına baktığında genel olarak maviliğin hakim olduğu tonlar görüyoruz ve çok önemli bir ipucu olarak Neo’nun diğer tarafta yaşlı versiyonu görüyoruz.
Bunun anlamını henüz bilmiyoruz ama şöyle bir teoriden bahsedebilirim.
Neo Aynada Neden Yaşlı Görünüyor?
Neo ve herkes Matrix sistemi ne kadar resetlenirse resetlensin, ne kadar baştan başlarsa başlasın sonuç olarak bir insan ve sisteme bağlı tüm insanların bedenleri bebeklikten başlayarak yaşlılığa doğru ilerliyorlar. Matrix 1’de detaylıca gösterilen ve Neo’nun uyandığı o sahneyi ve o kabloları hatırlayın ki bu fragmanda saliselik bir görüntüde o an da veriliyor.
İşte Neo aynaya baktığında aslında o halini görüyor. Onun gerçek yaşı yani bedensel yaşı Matrix’te gördüğümüz yaşının çok üzerinde. İşte o bu yüzden kendisini yaşlı olarak görüyor, aynanın diğer tarafında. Ancak bu görüntü kısa sürede kayboluyor ve Matrix sistemi tekrar baskın gelmeye başlıyor.
Bu arada bu filmde özellikle Morpheus’un olmamasının bir açıklaması bu olabilir. Onların bedenleri yaşlandıktan sonra pil haline getirildiği için onları göremiyor olabiliriz. Tabii bu bir teori… Ancak Neo’nun yaşlılık görüntüsü bu teorinin doğru olabileceğini gösteriyor.
Neo’nun Gerçekliği Araması
Neo fragmanın başında gördüğümüz odada muhtemelen terapi alıyor.
Gördükleri onun gerçekliği sorgulamasına neden olduğu için delirip delirmediğini düşünüyor. Bu sırada kendisine Matrix 1’deki adıyla kitap ediliyor. Thomas olarak yani. Bu noktada onun bir önceki Matrix versiyonuyla aynı kişi olarak dünyaya geldiği düşünülebilir. Ancak Trinity’nin Tiffany olarak karşımıza çıkacağı fragmandan önce medyaya düşmüştü. Aynı şeyi Neo için de düşünebiliriz. Onun Matrix 1’de Mr. Anderson olarak yaşadığı yerle burada görülen manzaralı ve lüks mekan oldukça farklı duruyor.
Neo’nun adı aynı kalsa da muhtemelen bir ödül olarak onun sisteme oldukça varlıklı birisi olarak yüklenmiş olma ihtimali yüksek.
Kelebek Detayı
Dejavu kedisinin hemen arkasında görülen kelebek detayı önemli bir nokta. Kelebekler yeniden dirilişin sembolüdür. Dolayısıyla kelebekler filmin adına yapılan bir vurgu.
Neo’nun terapi sırasında hem kediyi hem de kelebekleri görmesi onun deli olmadığına inanmasını sağlayacak önemli dokunuşlar olacaktır. Belki de Neo’ya mavi hapları veren kişi bu terapistin ta kendisi. Yeni Matrix versiyonunda Morpheus’u canlandıran oyuncu ona kırmızı hapı sunana kadar Neo’nun gelgitleri devam edecektir. Aynen ilk filmdeki buluşma anına kadar yaşananlar gibi…
Neo’nun kediyi gördükten sonra dizine dokunuşu sanki kendisine çaktırmadan hafif bir acı vermesi gibi bir durum. Rüyada olup olmadığını anlamak için kendisini kontrol ediyor gibi…
Matrix sistemi görüntüsü tabii ki bizim için hazırlanmış. Harika bir sahne gerçekten. Neo henüz harikalar diyarına geçiş yapamadığı için onun kodları görmediğini söyleyebiliriz.
Fragmanda özellikle Matrix 1’deki sahneleri andıran çok fazla kısa görüntü var. Şu sahne (bu sahneyi videoda görebilirsiniz) bence Neo’nun Matrix 1’de bedenine iğneler batırıldığı ve gemiye alındığı sahnenin Neo tarafından hayal meyal nasıl hatırlandığını gösteriyor. Neo her şeyi net olarak hatırlamayacak tabii ki. Bu sahne onun zihninde oluşan bir kurgu. Hayalle gerçek birbirine karışıyor. Trinity’nin telefon sahnesini de böyle düşünebiliriz. Belki de bu sahneyi hayal eden kişi Trinity’nin kendisi.
Ellerin Buluşması
Neo ve Tiffany ya da Trinity buluşması gerçekleşiyor. İkisinin pek çok anlamda birbirini tamamladığını biliyoruz. Neo ve Trinity arasındaki bağ önceki versiyonlarda görülmemiş şekilde güçlüydü. Bu ikisinin kendisi olarak buluşması yeni bir uyanışa, yeni bir dirilişe yol açabilir. Trinity ve Neo karşılaşması muhtemelen ilk kez olmuyor. Daha önce de elleri birleşmişti. Ama orada muhtemelen her ikisinin de aklı karışıktı. Ancak eller, kavuştuğunda ortaya çıkan ışık Matrix sistemi için yeni bir The One kabusunun başlangıcı olabilir.
Neo’nun Gözyaşları
Neo’nun sağ gözünden hafifçe süzülen göz yaşı detayı çok güzeldi. Bu sahne muhtemelen Trinity buluşmasının hemen ardından geliyor. Neo’yu ancak Trinity’nin kendisini hatırlamaması böyle üzebilir diye düşünüyorum.
Gökyüzündeki Kuşlar
Neo sanki kuşların uçuşunda bir anormallik seziyor gibi. Belki orada da bir tür dejavu anı yaşanıyor. Yani sistem kendisini yenilerken anlık hatalar yapabiliyor. Neo burada ne olurs olsun tuhaf bir şeyler fark ediyor.
Neo’nun Hapları Atması
Neo kendisine muhtemelen terapist tarafından verilen hapları artık kullanmaktan vazgeçiyor. Bu onun Matrix’i çözme sürecini hızlandıracaktır.
Hemen ardından gittiği mekandaki gözlüklü kadın yani kahin olabilir. Bakışları gerçekten derin ve Neo’yu tanıyor gibi. Üstelik elinde Alice Harikalar Diyarında adlı kitabını tutması, ilk filmdeki Morpheus repliğine doğrudan yapılan bir gönderme.
Neo Kırmızı Hapı Seçiyor ve…
Neo yine bir hap seçimiyle yüzleşiyor ve yine kuyunun ne kadar derin olduğunu görmek için kırmızı hap alıyor.
Beyaz tavşan karakteri oldukça karizma ve sanki onu yani Neo’yu yeni Morpheus’un yanına götürüyor gibi. Neo’nun yüz ifadesine bakarsak bu geçişleri ilk kez yaptığı anlaşılabiliyor.
Trinity’nin Yüzü
Trinity’nin yüzünde Matrix kodları görülüyor. Bu kodları gören kişi Neo tabii ki. Onun Matrix 1’in sonunda ulaştığı o güce bu filmde daha erken ulaşacağını söyleyebiliriz. Kim bilir Neo artık bu versiyonda Matrix’in bile anlamlandırmakta zorlanacağı çıkışlar yapabilir.
Neo ve Morpheus Karşılaşması
Burada Neo ve yeni Morpheus arasındaki kapışma ilk filmin kopyası. Aynı olaylar benzer şekilde gerçekleşiyor. Ancak burada Neo’nun eğitim sürecini altüst ettiğini ve kendisini farkına vardığını görüyoruz. Morpheus’un tozunu attırıyor tabir yerindeyse… Gerçekten heyecanlı bir sahneydi…
Bundan sonra Neo’nun ne yapacağını görmek için sabırsızlanıyorum.
Neo, Morpheus’un kendisini tanımaması karşısında hafif bir şaşkınlık yaşıyor. Neo bir önceki versiyonda Morpheus’ın The One adayıydı. Bu sahnede Neo’nun yaşadığı şaşkınlığı oraya verebiliriz. “Yani benim The One olduğumu bilmiyor musun? Al sana kim olduğumu göstereyim” gibi bir olay yaşanıyor olabilir.
Silah Sahnesi ve Yeniden Diriliş
Fragmandaki silah sahnesi ilk filmde çatıda gördüğümüz sahneye çok benziyor. Ancak orada silahı tutan kişi Trinity’ydi ve silahını bir ajana karşı doğrultmuştu.
Neo’nun kurşun yemeyi kabullenmiş olması ve hatta başıyla onay vermesi çok ilginç. Böyle bir duruma ancak Trinity’yle kavuşamayacağını düşündükten sonra düşmüş olabileceğini düşünüyorum. Neo’yu bu kadar yıkabilecek tek şey çaresiz olduğunu düşünmesi, direnmek için bir amacının kalmadığını düşünmesi olabilir. Bu da bizi doğrudan Trinity’ye götürüyor. Demek ki Neo dirilmeden önce böyle bir çaresizlik yaşayacak.
Olaya farklı bir yönden bakarsak o burada kurşunu yiyor da olabilir, aynen ilk filmde Ajan Smith’in onu kurşuna boğması gibi… Neo’nun The One olarak dirilebilmesi Kahin’in sözlerine atıf yaparsak, sonraki yaşamında gerçekleşebilecek bir durum. Bu da onun ölümü anlamına geliyor.
Neo Ne Kadar Güçlenecek?
Neo’nun güç gösterisi yaptığı birkaç sahne var. Örneğin onlarca kişiyi çil yavrusu gibi dağıtıvermesi ki bunun aynısını Ajan Smith’e yapmıştı, kurşunları durdurması ve füzenin yönünü değiştirmesi. Geriye sadece uçması kalıyor. Onu da yapıyor olabilir. İkinci fragmanda görebiliriz böyle bir sahne diye düşünüyorum.
Görünüşe göre Neo kim olduğunu film sona ermeden epey önce hatırlıyor ve sistemi çözüyor. Ancak ben onun önceki Neo’lardan daha güçlü olacağını düşünüyorum. Morpheus’la yaptığı kapışma bu noktada en önemli ipucumuzdu.
Genel Bir Değerlendirme
Artık Ajan Smith ve Morpheus’un bu filmde olmayacağı kesinleşti ki zaten önceden duyurulmuştu. Yeni karakterler onların yerini ne kadar doldurabilecek, bunu göreceğiz. Bence acele karar vermemek gerekiyor. Yeni yüzler, yeni başlangıçlar illa ki kötü olacak diye düşünmemek gerekiyor.
Matrix 4’ün aksiyon sahnelerinin mükemmel olacağı anlaşılıyor. Bu konuda hiçbir şüphem yok. Aksiyon bağlamında yeni bir zirve görebiliriz bu filmde.
Filmin gerçekliği sorgulama noktasındaki felsefi dokunuşları önceki Matrix’in bir tekrarı olacak gibi duruyor. Ben bu noktada yapımcıların filme yeni bir açılım, yeni bir yaklaşım getirmelerini bekliyorum. Finalde bizi ters köşe yapabilecek bazı dokunuşlar geleceğini düşünüyorum. Bu noktada olumsuz bir değerlendirme yapmak için henüz erken.
Ben filmin güzel olacağını düşünüyorum. Tamam beklentiler gerçekten yüksek ama yapımcılar da bunun farkında ve efsane bir serinin devamını çekeceklerini biliyorlar. Bu nedenle filmi seyretmeden olumsuz bir görüş belirtmek doğru olmaz. İlk fragman gayet iyiydi. Bence beklediğimize değecek.
Trinity Nasıl Hayatta Olabiliyor?
Birinci fragman sonrasında akılları karıştıran bir nokta oluştu diyebiliriz. Şöyle ki Trinity serinin son filminde normalde “gerçek dünyada” ölmüştü. Neo ve Trinity makinelerin merkezine doğru giderken Ajan Smith’in ortaya çıkması sonucu oluşan karmaşa sonrasında, geminin düşmesi nedeniyle Trinity ölmüştü.
Bu durumda Trinity tekrar yaşama nasıl dönebilir? Fragmanda gördüğümüz kişi kim?
Burada aslında iki olasılık var ve ikisi de bizi farklı noktalara taşıyor.
1. olasılık şu: Bu gördüğümüz gerçek Trinity değil. Neo ve Matrix anlaşmasından sonra Neo’ya muhtemelen Mr. Anderson olarak iyi bir yaşam verildi. Matrix onunla Trinity arasındaki bağın gücü bildiği için Neo’nun mutlu olabilmesi için onun yaşam simülasyonuna böyle birisini yerleştirdi. Neo zaten normal şartlarda 6. döngüde yaşananları hatırlamayacağı için Trinity’le buluşması çok daha sorun olmayacaktı.
Ancak görünüşe göre Neo’nun olağandışı bir şekilde geçmişi hatırlaması ve Matrix’in farkına varması olayların seyrini değiştirecek. Bir sahnede Trinity’nin yüzünde Matrix kodları görmüştük. Bu durumda Trinity sadece bir kodlamadan ibaret olabilir.
2. olasılığımız şu: Gerek Neo’nun Zion’da güçlerini kullanabilmesi, gerekse Ajan Smith’in oraya kadar sızabilmesi gibi durumlar aslında Zion da dahil olmak üzere tüm mekanların Matrix’e dahil olduğu teorisini güçlendiriyordu. Bu ayrıca konuşulması gereken bir teori. Biz sadece Trinity’i ilgilendiren kısma bakalım.
Bu durumda Neo da dahil olmak üzere hiç kimse gerçekten ölmemiş oluyor. Trinity ve herkes makinelere bağlı yaşamaya devam ediyordu. Yani gerçek dünya ve gerçek dünyada ölmek diye bir şey yok. Böylece Trinity de aynen Neo gibi sisteme geri yüklendi. Ancak onun bedeni de aynen Neo gibi yaşlandığı için dördüncü filmde belki onun da yaşlılık halini göreceğiz. Evet, Trinity’nin dirilmesi noktasındaki teoriler aşağı yukarı böyle.
The Matrix 4: Resurrections detaylı incelemesine 25. Kare üzerinden ulaşabilirsiniz.
