Kült filmler arasında kabul edilen The Tenant- Kiracı (1976) Paris doğumlu Roman Polanski’nin hem başrol olarak yer aldığı hem yönettiği hem de senaryo yazarları arasında bulunduğu bir psikolojik gerilim filmi. Film değeri çekildiği yıllarda ne kadar anlaşıldı bilemiyorum; ancak filmin finaliyle birlikte beni tam bir şaşkınlık hali aldı. Günümüzden yaklaşık 45 yıl önce çekilen bu yapımın kendisinden sonra çekilen ve 25. Kare’de incelemesini yaptığım Lost Highway (1977) veya Mulholland Dr. (2001) gibi mükemmel filmlere öncülük ettiği görülebiliyor.
O yıllar için şizofreninin, kişilik bozukluğunun ya da kimlik bunalımının bu denli etkili ve doğal anlatılabilmesi, tüm bunların böylesine başarıyla filme alınabilmesi gerçekten inanılmaz bir başarı. Zamanını aşmak, öncülük etmek, yeni çığırlar açmak gibi kavramlar The Tenant- Kiracı filminde kendisini olanca açıklığı ile gösteriyor.
Orijinal Adı: Le locataire
Tür: Drama, gerilim
Yönetmen: Roman Polanski
Ülke: Fransa
Türkiye Gösterim Tarihi: 26 Mayıs 1976
Oyuncular: Roman Polanski, Isabelle Adjani, Melvyn Douglas, Jo Van Fleet, Bernard Fresson
Süre: 02s 06dk
IMDB: 7,7 – 25. Kare puanı: 7,8
Filmin Konusu
Paris’te geçen filmimizin kahramanı Trelkovsky isimli kendi halinde, oldukça kibar ve saygılı bir adam. Tüm hayatı; arkadaşları, işi, alışkanlıkları, davranışları vs tamamen sıradan. Trelkovsky ne çevresindeki adaletsizliklere baş kaldıran bir sosyal kahraman, ne büyük hayalleri olan ama bunları gerçekleştirme fırsatı bulamamış bir idealist ne de dikkat çekecek ölçüde yakışıklı ya da zengin birisi falan değil. Kelimenin tam anlamıyla sıradan birisi.
Bu adam filmin hemen başlarında yeni bir daire kiralamak istiyor. Kiralık daire bulmanın zor olduğu Paris’te bulabildiği bu boş daireyi kaçırmak istemeyen Trelkovsky, ev sahibi ile konuşarak, tüm sınırları zorlayarak bu daireyi kiralamayı başarıyor. Burası öyle lüks ya da çok güzel tasarımlı bir daire falan da değil. Hatta tuvalet bile dairenin dışındadır ve aynı tuvaleti başkaları bile kullanmaktadır. Apartman bu yönüyle biraz han tarzını andırıyor.
Ancak önemli olan nokta ve filmin en vurucu yönü bu dairede oturan bir önceki kiracının kendisini pencereden aşağıya atarak intihar girişiminde bulunmuş olması. Eski kiracı bir kadındır ve ağır yaralı bir halde hastanede yatmaktadır. Kibar bir adam olan Trelkovsky hastaneye kadar gider ve ona nezaketen geçmiş olsun, dileklerini sunmak ister. Ancak… Bu ziyaret her şeyin başlangıcı ya da … olacaktır (spoiler olacağı için o ifadeyi yazmadım).
Genel İzlenimlerim
Filmin oyunculukları, diyalogları, konuşmaları, o yılların filme yansıyan ortamı vs. gerçekten izlenmeye değer. Görüntü yönetmenliği o yılların teknik imkanlarından beklenmeyecek kadar iyi. Filmi akıcılığı başlarda hayli düşük ve belli bir noktaya kadar da böyle devam ediyor. Bu yapımı günümüz sinema filmleri gibi düşünmemek gerekiyor. Heyecanlı, hiç durmadan insanları şaşırtan, sürükleyici bir kurgu beklememelisiniz.
Filmin ilk yarısı psikolojik gerilim severleri bile sıkacak kadar düşük bir tempoda geçiyor. Bu durum tabii ki kurgunun kötü olduğu anlamına gelmiyor. Bizler sanıyorum daha hareketli filmleri izlemeye alıştığımız için bu filmi seyretmeye başlayınca böyle bir sorunla karşılaşabiliyoruz.
Ancak şunu söylemem gerekiyor ki finali gördükten sonra aynen benim gibi büyük olasılıkla pek çok sahneyi bir kez daha izlemek isteyeceksiniz ve bundan zevk alacaksınız. İşte o zaman aptalca görünen bazı konuşmaların bile farklı anlamlar taşıdığını anlayacaksınız. Ama bunu fark etmeniz için finali görmeniz gerekiyor.
The Tenant- Kiracı (1976) izlerken kült bir film seyrettiğinizi ve onun zamanını çok aşan bir yapım olduğunu özellikle finali gördükten sonra anlayabiliyorsunuz.
Zamanınız varsa izleyin derim.
