Bu yazıda Total Recall– Gerçeğe Çağrı (2012) adlı bilimkurgu filminin finalini yorumlamak istiyorum. Colin Farrell, Kate Beckinsale ve Jessica Biel gibi üç önemli ismin yer aldığı filmin finali konusunda akılların karışması normal çünkü doğru sorular sorulmazsa “gerçeğe” ulaşmak hayli zor. Ben yaşananların gerçek mi yoksa hayal mi olduğu noktasında bir karar verebilmek için elimizde yeterli veri olduğunu düşünüyorum.
Şimdi filmi seyredenler için spoiler içeren bölüme geçelim.
Rüya mı, Yoksa Gerçek mi?
Quaid sandalyeye oturduktan sonra yaşananların tamamı Recall şirketin sunduğu rüyadan ibaret. Bu ana kadar olanlarsa gerçek yaşam… Şimdi neden böyle düşündüğümü anlatmaya çalışayım.
Öncelikle Quaid’in yaşadıkları zaten Recall’u anlatan beyaz saçlı adamın söylediklerinin aynısı. Adam onun ne istediği, ne hayal ettiği anlamak için birkaç alternatif saydı. Zengin olmak, ünlü olmak, hayranların olması, sporcu olmak vs. vs. Ancak bunların hiçbirisi müşterisini heyecanlandırmadı. Ancak gizli ajan der demez Quaid’in gözleri parladı. Beyaz saçlı eleman bunu yakaladı; yani müşterinin ne istediğini burada çözdü ki zaten onun işi bu. Sonraki cümleleri aynen şöyle:
“İstihbarat ajanı… Direniş için çalışabilirsin. Belki de Cohaagen için çalışırsın. Niye kendini sınırlayasın? Neden ikisi için de olmasın?”
Detayları bir tarafa bırakırsak zaten bundan sonra göreceklerimiz bu cümlede özetleniyor. Quaid ikili oynadığını önceleri kendisinin bile fark etmediği bir ajana dönüşüyor… Bunlar şirketin ona vaat ettiği şey zaten.
Yaşananların sandalye üzerinde başlaması bile aslında her şeyin bir rüya olduğunun kanıtı. Çünkü Quaid sandalyeye bağlandıktan sonra gözlerini yatağında açsaydı örneğin beyni yaşadıklarının gerçekliğine ikna olamazdı. Her şey o an başlamalıydı ki gerçeklik konusunda beyni şüpheye düşmesin ve inandırıcılık sorunu yaşanmasın. Bence orada ona ilaç verilmeye başlandığı anda Quaid’in gerçeklikle olan bağı kopmuştu. Yaşanacakların- rüyanın bu koltukta başlaması beynin ikna edilmesi için çok önemliydi ve şirket işte bunu yapıyor.
İkinci olarak Quaid sandalyeye bağlandıktan hemen sonra görevli kız sağ koluna dövmeye benzer bir işaret yapıyor (Damar yerini tespit etmek için yapıldı muhtemelen…).
Bu dövme birkaç saniye her şey ters gitmeye başladığı sırada kolundan kayboluyor. Görüntüler çok hızlı geçiyor ama kamera karmaşa anında özellikle sağ koluna odaklanıyor ve tam orada görüntüyü dondurunca dövmenin kaybolduğu net olarak görülebiliyor. Dövmenin birkaç saniye içerisinde yok olması muhtemelen Rekall sisteminin teknik bir açığıydı diye düşünüyorum.
Dövme ya da işaret adı ne olursa olsun kalıcıydı. Bunu nereden anlıyoruz? Filmin hemen başlarında bu şirkete gittiğini söyleyen Asyalı elemanın (soyunma odasındayken) kolunun gösterilmesi bir tesadüf olamaz. Görüntüyü dondurup sol aşağıda kalan elemanın görüntüsünü büyütürseniz kolundaki dövmeyi görebilirsiniz. Muhtemelen biraz tahrip olmuş ama hala orada… Quaid ise sandalyeden kalkarken kolundaki dövme yok oluyor.
Olaya bir diğer noktadan yaklaşırsak Quaid, Melina ona silah doğrulttuğu sahnede sanki onun beynini-düşüncelerini etkileyebilir gibi bakıyor ve gerçekten de onun silahı indirmesini sağlıyor. Bunu gerçeklikte yapmasına imkan yoktu ve bunu başarınca zaten yüzünün değiştiğini ve gerçeklik konusunda aklında soru işareti oluştuğunu görüyoruz. Ben hem bu sahneyi hem de finalde görünen Rekall reklamını Quaid’in zihninin olayı çözmeye başlaması olarak görüyorum.
Katılımcıların daha önce söylediği gibi rüyalar o kadar güzeldir ki oradan uyanmak istemeyecektir. İşte Quaid bunu yapıyor. Zihni tüm bu tesadüfler, inanılmaz olaylar sonrasında muhtemelen bilinçaltını daha fazla baskılayamıyor ve rüyanın gerçekliği konusunda bazı açıkları görmeye başlıyor. Ancak uyanmak istemeyeceği kadar güzel bu rüyayı bitirmek istemiyor (Recall reklam tabelası tüm yaşananların gerçekliğine yoranlar asıl olayı kaçırıyorlar. Orada bilinçaltının bir dokunuşu görülüyor. Sonuç olarak Recall zihinle alakalı bir olay. Ama ne yaparsanız yapın bilinçaltını baskılasanız bile onu yok edemezsiniz. İşte bu tabela olayı bundan ibaret).
Biz doğal olarak görmüyoruz ama eğer film devam etseydi Quaid’ı sandalyede uyanırken göreceğimize eminim. Ancak böyle sonlandırılması tabii ki daha güzel olmuş.
Hadi lan salatalık sen önce recall yazmasını öğren!