Suspiria (2018) Film İncelemesi

Bu yazıda Suspiria (2018) filminin çözümü üzerine konuşmak istiyorum. Suspiria, aslında 1977 yapımı aynı isimli bir filmin yeniden çekimi. Suspiria (2018) bir gerilim ve gizem filmi. Filmin yavaş ilerleyen bir temposu var; ancak gizem dozu hayli yüksek. Ortalama bir izleyici filmin büyük çoğunluğundan hiçbir şey anlamayabilir. Final sonrasında da zaten anlatılması gereken hayli nokta var.

Filmin Konusu

Kendi içerisinde toplam altı bölümden ve bir kapanıştan oluşan filmin açılığı 1977 yılında Berlin’de yapılıyor. Meşhur Berlin Duvarı’nın bulunduğu bu karmakarışık ortamında faaliyetini sürdürmeye çalışan bir dans okulunu seyrediyoruz. Susie isimli bir genç kız tüm imkânlarını zorlayarak Amerika’dan bu okula başlayabilmek için gelmiştir. Ancak okulun daha sonra adım adım ortaya çıkacak karanlık yönleri vardır.

Konusundan bu kadar bahsetmek yeterli. Suspiria tamamen gizem severlere hitap eden bir film. Bu filmi izlemek isteyenlere şunu tekrar ifade edeyim. Suspiria uzun ve yorucu bir film. Özellikle finalinde görmek istemeyeceğiniz kadar kan ve vahşet olan bir yapım. Ben açıkçası filmin gizem yönünü beğendiğim ve bu incelemede filmin karanlıkta kalan yönlerine ışık tutmak istiyorum.  

Bu arada filmde birbiriyle alakasız hatta rekabet içerisinde bulunan üç farklı rolü inanılmaz bir başarıyla canlandıran Tilda Swinton’a gerçekten şapka çıkartıyorum. Tek kelimeyle mükemmeldi.

Şimdi spoiler içeren bölüme geçebiliriz.

Orijinal Adı: Suspiria
Tür: Fantastik, korku, gizem
Yönetmen: Luca Guadagnino
Ülke: İtalya, Amerika
Türkiye Gösterim Tarihi: 09 Kasım 2018
Oyuncular: Dakota Johnson, Chloë Grace Moretz, Tilda Swinton, Doris Hick, Angela Winkler, Mia Goth
Süre: 02 saat 32 dakika
IMDB: 6,8 – 25. Kare Puanı: 8

Okulun Taşıdığı Gizemler (Filme Genel Bir Bakış)

Bilindiği üzere bu dans kursu tamamen cadıların kontrolünde. Cadılar kimliklerini saklayarak varlıklarını bu okulda devam ettiriyorlar. Finalde tüm bedenini net olarak göreceğimiz o yaşlı kadın Markos aslında bu cadıların lideri. Kaç yaşında olduğunu bilmiyoruz, bu söylenmiyor ama onun yeni bir bedene ihtiyaç duyduğu anlaşılıyor.

Madame Blanc de dahil olmak üzere diğer cadılar liderleri için yeni bir beden arayışında. Filmin başında gördüğümüz Patricia yetenekli ve zeki bir kız. Okulda olan biten her şeyi ya da çoğu şeyi çözmüş. Diğer kızların farkında olmadığı cadıların ve hatta hayatta tutmaya çalıştıkları yaşlı kadının da farkında. Cadıların konuşmalarından şunu anlıyoruz: Onlar Patricia’yı belli bir kıvama kadar getirmişler. O, günlüğünde büyü yapılmış gibi tüm gün hareket edemediğini yazmıştı. Ancak bir şeyler ters gitmiş ve beden değişimini ritüeline başlayamamışlar. Cadılar ters giden şeyin ne olduğunu tam olarak bilmiyorlar.

Sussie’nin alt katta bulunan Anne Markoz’u hissettikten sonra bunu ima yoluyla Sara’ya söylediği sahnede Sara’nın cevabı çok ilginç. Bunları Patricia’nın sözlerine benzetiyor. Muhtemelen Patricia da ona buna benzer bir şeyler söylemişti. Çünkü o da aynen Sussie gibi Markoz’u hissedebilecek dereceye gelmişti.

Ancak filmin birkaç yerinde yerde duyduğumuz kadarıyla cadılar Patricia da yaşadıkları sorunun ne olduğunu tam olarak bilmiyorlar. Benim buradaki teorim Madame Blanc’ın bu değişimin olmaması için hazırlıkları bir şekilde diğerler cadılara fark ettirmeden sabote ettiği yönünde.

Madame Blanc yeni aday için acele edilmemesini, onun hazır olmadan harekete geçilmemesini istiyor. Belki de o burada ters psikoloji uyguluyor.

Bu arada Patricia’nın, Dr. Klemperer’la konuşurken onun Sara’yı uyarmak istediğini görüyoruz. Bu ince nokta onun tekrar nasıl yakalandığı noktasına da ışık tutuyor. O muhtemelen Sara’yı uyarmak için geri dönmüştü ve orada yakalanarak aşağı kata hapsedilmişti. Orada da onun yaşam enerjisi yaşlı kadını ayakta tutabilmek için emilmeye başlandı. Yüzünün aldığı tuhaf halin açıklaması buydu. Orada Patricia dışında da birileri vardı ve onların enerjisi de büyü yoluyla yaşlı kadını hayatta tutmak için emiliyordu. Yaşlı kadını orada görüyoruz zaten.

Okuldaki Liderlik Yarışı

Filmdeki en önemli noktalardan birisi okuldaki cadıların liderlik konusunda ikiye ayrılmış olmaları. Zaten Susie daha okula adım atar atmaz bu tablo bize bu nedenle gösteriliyor. Sol tarafta Helena Markos’u görüyoruz diğer tarafta da Madame Blanc’i. Okulun daha doğrusu cadıların şu anki lideri hâlâ Helena. Örneğin belki bir saniye olarak verilen şu görüntüde sanki Markos cadılarla bir toplantı yapıyor gibi bir hava var.

Ancak Madame Blanc bundan memnun değil ve o da liderliğe oynuyor. Patricia bunun farkındaydı ve notlarına bunu yazmıştı.

Susie okula girerken Bayan TAnner’ın bahsettiği kurumsal durum işte bu başkanlık seçimi. Madame Blanc   ve Helena Markos arasında bir seçim yapıyor. Cadılar oy kullanıyorlar. Sonuçta Markos üç oy farkıyla yönetici olarak kalmaya devam ediyor.

Yöneticilik seçimi tamamlandıktan sonra Markos için beden arayışı hız kesmeden devam ediyor. Patricia başarısızlığından sonra Anne yeni birisini denemek istiyor. Şu an için en uygun aday Sara görünüyor.

Ancak okula cadıların hiç ummadığı kadar yetenekli birisi gelince Sara’nın adı geri plana atılacaktır.

Kim Bu Susie?

Senaryonun tadını çıkarmak için olayı biraz genişçe ele almak istiyorum. Aslında cadıların tarihinde üç büyük, güçlü Anne Anne var ki bunlar Hristiyanlık’ın bile öncesinde var olan efsanevi cadılar. Dr. Klemperer, Patricia’nın notlarına dayanarak onların isimlerini ve özelliklerini şurada söylüyor ki bu isimleri daha önce Patricia’nın günlüğünde de görmüştük zaten.

Bu arada okulda yönetici seçilen cadılara Anne denilmesi sadece bir unvan. Hatta Madame Blanc  artık bu unvanı kullanmama konusunda anlaşmıştık falan diyor.

Yaşlı kadın Markos’a gelirsek o bu üç Anneden birisi olduğunu iddia ediyor. Madame Blanc buna inanmıyor. Finalde Markos’un bir sahtekar olduğu ortaya çıkıyor. Susie ona “Üç Anneden hangisi için kutsal yağla yağlandın?” diye soruyor. Markos, Anne Suspiriorum diye cevap veriyor. Buradan anladığımız kadarıyla bu üç Anne arasındaki en güçlüsü oydu. Markos bu yüzden onunla kendisini kutsamaya çalışmıştı. Kutsal yağ göndermesine Susie’nin Annesini gördüğümüz bir sahnede daha rastlıyoruz. Buradaki yağın Tanrı adına olduğunu görüyoruz. Dolayısıyla Markos, bu yağı en güçlü cadı adına kutsuyor olmalı yoksa kutsamanın bir anlamı olmazdı. Bu yağ göndermesi üçüncü cadının en güçlü Anne olduğuna yapılan bir vurguydu.

Bu en güçlü cadının Susie olduğu anlaşılıyor. Önceki oylama sırasında Markos’a oy veren herkesi öldüren bu gölgemsi yaratık Susie’ye itaat eden hatta ona tapan bir güç. Onun önünde secdeye kapanıyor. Susie onu görmekten son derece memnun.

Bu yaratığın sadece Markos’a oy verenleri öldürmesinin amacı şu: Anne Suspiriorum okulu kontrol altına almak istiyor; orayı yok etmek istemiyor. Eğer öyle olsaydı diğer tüm cadıları öldürürdü ve tek kalırdı.

Bu araya yaşlı adamın orada ne işi vardı diye düşünebilirsiniz.  Ritüelin gerçekleşmesi için ritüel sırasında bir tanık olması gerekiyordu. Bu eski bir gelenekti. Cadıların yaşlı adamı tanık olarak düşündükleri bir konuşmayı dinlemiştik.

Filmin çözümü adına değinmek istediğim iki nokta da var. Birincisi Susie’nin en baştan beri o en güçlü Anne olup olmadığı… İkincisiyse tüm bu olaylarda Madame Blanc’in oynadığı gizli rol…

Suspiria (2018) film incelemesinin tamamına 25. Kare Youtube kanalından ulaşabilirsiniz.