Bu yazıda sinema tarihinin en uzun tek çekim ya da diğer adıyla uzun çekim sahnelerinden bahsetmek istiyorum. Bu çekim tekniği bilindiği üzere karakterlerin ya da aktarılan olayın, kamera açısı ya da sahne geçişi olmadan tek seferde çekilmesi anlamına geliyor. Bu sahnelerin seyirci üzerindeki etkisi inanılmazdır. Seyircinin filme dahil olmasını sağlar; kopukluk yaşanmadığı için de gerçekçilik etkisini zirve noktada yaşatır.
Ben burada tam 10 tane önemli filmden ve bir diziden bahsedeceğim. Bu arada burada belirteceğim uzun çekim sürelerini tek tek kronometre ile hesapladım. Dolayısıyla söyleyeceğim süreler sahnelerin birebir uzunluklarını yansıtıyor.
Bu sahneleri aktarırken bunlara puan da vermek istiyorum. Puan verebilmek için belli kriterlerimizin olması gerekiyor tabii ki. Bu kriterler de şunlar olacak:
a. Sahnenin uzunluğu (40 puan)
Sahnelerin uzunluğuna vereceğim puanlar şöyle dağılacak:
08 dakika ve üzeri 40 puan
07 ve 06 dakika arasına 35 puan
05 ve 04 dakika arasına 30 puan
03 ve 02 dakika arasına 20 puan
02 dakika ve altı 10 puan
b. Sahnedeki figüran sayısı (20 puan)
Figüran sayısı arttıkça sahne çekimi daha zor olacaktır.
c. Sahnede kullanılan özel efektler (20 puan)
Özel efektler derken uçma sahneleri, patlama sahneleri, silah sahneleri, kan akması, aracın camının dağılması gibi sahnelerde kullanılan efektleri kastediyorum.
d. Repliklerin yoğunluğu (20 puan)
Uzun çekimlerde uzun replikler her zaman risktir. Oyuncu repliğini unutabilir, yanılabilir ya da söylemesi gerektiği gibi söyleyemeyebilir. Bu nedenle bu sahnelerde uzun replik tercih etmek bir cesaret.
Şimdi sahnelere geçebiliriz. Filmlerle ilgili spoiler vermemek için karakterler ve sahneler üzerinde çok fazla durmayacağım.
1. Touch of Evil- Bitmeyen Balayı (1958)
İlk filmimiz 1958 yapımı Touch of Evil. Türkçeye Bitmeyen Balayı olarak çevrilmiş. Filmin açılışında kullanılan uzun çekimin süresi tam olarak 03 dakika 18 saniye.
Karakterin elindeki bir bombanın gösterimiyle başlayan sahne arabanın havaya uçtuğu ana kadar hiç kesinti olmadan devam ediyor. Sahnenin doğallığı, kullanılan müziklerin seçimi, müziğin yükselip alçalması, hatta araya giren insanların konuşmaları gerçekten mükemmel.
2. Atonement- Kefaret (2007)
Kefaret filminde kullanılan uzun çekim gerçekten büyük emek isteyen çekimlerden birisi. Kahramanımız gün batımında sahil kenarında bulunan askerlerin arasında yürüyor. Muhteşem bir sahne. Gün batımına denk getirildiği, atların kullanıldığı ayrıca toplamda 1000 figüranın yer aldığı düşünülürse sahnenin zorluğu daha iyi anlaşılacaktır.
3. Goodfellas- Sıkı Dostlar (1990)
Sıkı Dostlar, 1990 yapımı ve tam bir Martin Scorsese klasiği. Çok tatlı, çok temiz bir mafya filmi. Bu filmde yer alan uzun çekim sinema tarihinin en ünlü çekimlerinden birisi olarak kabul ediliyor. Sahne Henry isimli karakterin aracın anahtarını vermesiyle başlıyor. Karakterler tatlı bir konuşma eşliğinde yoldan karşıya geçiyorlar ve yavaş yavaş bir kulübün içerisine giriyorlra. Karakterler içeriye girdiklerinde onlara özel bir masa döşeniyor ve uzun çekim sahneye odaklanarak son buluyor. Bu arada sahnenin uzunluğu 3 dakika 11 saniye.
4. A Clockwork Orange- Otomatik Portakal (1971)
Otomatik Portakal’ın giriş sahnesinde de uzun çekim kullanılıyor. Burada kullanılan çekim bu listedeki en kısa uzun çekim. Ama kısa olmasına rağmen çok etkili… Karakter tehditkar bakışlarla gözünü kırpmadan kameranın içine bakarken, kamera böylesine tehditkar bir bakışla karşı karşıya kalan herhangi bir kişinin yapabileceği gibi bu bakışlardan yavaşça uzaklaşıyor. Sahnenin uzunluğu 1 dakika 21 saniye.
5. Birdman veya (Cahilliğin Umulmayan Erdemi) (2014)
Bu filmin detaylı incelemesini kanal üzerinde bulabilirsiniz (Birdman incelemesi). Çok beğendiğim bir film bu. Filmin neredeyse tamamı kesintisiz çekimlerden oluşuyor ve baş döndürücü bir çekim tekniği kullanılıyor. Ben buraya Riggan’ın uyanış sahnesini aldım. Sanıyorum filmde bundan daha uzun bir tek çekim yok. Riggan uyanıyor ve yürümeye başlıyor. Ben detay vermiyorum spoiler olmaması için. Birden araya son derece sağlam özel efektler giriyor. Sonra da kahramanımızın uçtuğunu görüyoruz. Bu sahne tam olarak 05 dakika 17 saniye boyunca kesinti olmadan devam ediyor.
6. True Detective
Araya bir de dizi alalım. True Detective dizisinin ilk sezonu 4. bölümünün finalindeyiz. Son derece etkili bir çatışma sahnesi hiçbir kesinti yapılmadan tam 05 dakika 54 saniye boyunca devam ediyor. Çok sağlam bir sahne…
7. Children of Men- Son Umut (2006)
Children of Men filmindeyiz. Türkçeye Son Umut olarak çevrilmiş. Sahne son zamanların en etkili tek çekimlerinden birisi. Tek çekim sahnesi bir aracın içerisinde başlıyor. Karakterlerimiz sahnede hiçbir kesinti olmadan yolculuklarına devam ediyorlar. Sonra birden yolları kesiliyor ve saldırıyor uğruyorlar. Sonrası gerçekten çok etkileyici. Silah, kan, aksiyon… Ne ararsanız hepsi var. Sahnenin uzunluğu 04 dakika 7 saniye
8. The Passenger- Yolcu (1975)
Eskilere gidiyoruz. 1975 yapımı Yolcu filmindeyiz. Efsane oyuncu Jack Nicholson’ın oynadığı filmin finalinde sinema tarihinin en unutulmaz tek çekimlerinden birisi bulunuyor. Kahramanımızın yatağa uzanmasıyla başlayan sahne önce pencerenin önündeki olaylara odaklanıyor. Sonra kamera etkili bir şekilde parmaklıkları aşıyor ve olaylara ve karakterlere daha da yakınlaşıyor. Sonrasındaysa başladığı yere dönüyor. Sahnenin uzunluğu 06 dakika 32 saniye.
9. Hard Boiled (1992)
Sırada Hong Kong yapımı bir film var. Yönetmen aksiyon filmlerinin çok başarılı ismi John Woo. Film zaten baştan aşağıya kadar aksiyonla, patlamalarla, kovalamacalarla dolu. Ancak tam 03 dakika 19 saniye süren bir çatışma sahnesi var ki bu sahne gerçekten izleyenlere unutulmaz bir görsel ziyafet sunuyor. Sahnede patlama efektleri, çatışma, kan kullanılan anlar, camdan düşme sahneleri… Ne ararsanız var. Bunların bir tanesini bile ayarlamanın ne kadar zor olduğu sanıyorum ki ortada. Yönetmen böylesine zor bir sahnede kesintisiz çekim kullanarak resmen kendisini aşmış.
10. The Revenant- Diriliş (2015)
Diriliş filmini izleyenler sanıyorum ayı saldırısını unutamamıştır. Tam olarak 05 dakika 37 saniye boyunca hiç kesilmeden verilen bu saldırı anı bence filmi hafızalarımıza kazıyan en etkili sahneydi. Aynı filmin açılışında bir ava ait görüntüler yine kesinti yapılmadan veriliyor ve 02 dakika 19 saniye sürüyor.
11. The Player- Oyuncular (1992)
En uzun sahneyi en sona bıraktım. 1992 yapımı Oyuncular filminin açılışındayız. Kesintisiz çekim açılışla başlıyor ve tam olarak 08 dakika 06 san,ye sürüyor. Uzun replikler yerleştirilen, minik bir kaza sahnesi de bulunan ve çok fazla figüran kullanılan zor bir çekim…
Evet, filmlerimiz bunlardı. Listede bulunmayan ama uzun çekimler kullanılan filmleri yorumlarda bizlerle paylaşabilirsiniz. Şimdi puanlamaya geçebiliriz.
Ben sahnelere verdiğim puanlamaya aşağıdaki video üzerinden üzerinden ulaşabilirsiniz.
Ben the shining de olur diye düşünmüştüm. Şaşırdım doğrusu!