Anarşizim ve faşizm arasında sıkışmış bir toplum resmediliyor V for Vendetta filminde. Son derece baskıcı bir yönetimin hüküm sürdüğü İngiltere’de kendisine V diyen bu adı veren maskeli bir adam ortaya çıkıyor. V, Faşist bir yönetimin bunaltıcı atmosferinde yaşayan halkı ayaklanmaya ya da doğrudan anarşizme davet etmektedir.
Yapımda ünlü oyuncu NataliePortman ve özellikle Matrix serisinden ya da Yüzüklerin Efendisinden hatırladığımız Hugo Weaving gibi iki dev oyuncu yer alıyor. Film çok başarılı aksiyon sahnelerine, çok sürükleyici bir senaryoya ve sağlam bir kurguya sahip. Eğer bugüne kadar seyretmediyseniz videonun geri kalanına filmi seyrettikten sonra devam etmenizi tavsiye ediyorum.
Şimdi filmin detaylarını konuşmaya başlayabiliriz. Yazının bundan sonrası spoiler içeriyor.
Orijinal Adı: V for Vendetta
Tür: Aksiyon, drama, bilim-kurgu
Yönetmen: James McTeigue
Ülke: Almanya, İngiltere, Amerika
Türkiye Gösterim Tarihi: 31 Mart 2006
Oyuncular: Hugo Weaving, Natalie Portman, Rupert Graves, Stephen Fry, John Hurt, Tim Pigott-Smith
Süre: 2 saat 12 dakika
V’nin Amacı Neydi?
Film dikkatli izleyicilere V’nin amacı konusunda ikilem yaşatıyor. V’nin parlamento binasını uçurmak istediğini biliyoruz ki bu zaten maskedeki yüzün sahibi olan Guy Fawkes’ın hayaliydi. Ancak bunu başaramamıştı. Bu arada minik bir parantez açmak istiyorum. Filmin girişinde verilen bilgiler gerçek. Guy Fawkes İngiltere kraliyet ailesine ve tabi ki diğer aristokratlara karşı terpitlenen ve İngiliz tarihinde “Barut Komplosu” adıyla anılan olayda aktif olarak rol alan birisiydi. Filmde vurgulanan tarihte yani 5 Kasım’da bu eylemi gerçekleştiremeden yakalanmıştı. Parantezi burada kapatıyorum.
5 Kasım’ı Unutma
V’nin amacı üzerine konuşuyoruz. V, 5 Kasım tarihine vurgu yaparken üç önemli sözcüğe vurgu yaparken üç önemli sözcüğü art arda sırlaıyor. Barut, ihanet ve komplo. Sonrasında da bunları unutmayacağını söylüyor. Bu ifadeler parlamanto binasını barut kullanarak uçurmak isteyen GuyFawkes’ın ihanete uğraması ve bir komploya kurban gitmesine yapılan göndermeler.
İşte V gerek 5 Kasım tarihi seçmesiyle gerekse parlamento binasına yapmayı düşündüğü saldırıyla ayrıca kullandığı maskeyle doğrudan bu olayla kendi arasında bir bağ kurmaktadır. Tüm bunları toparlarsak V’nin GuyFawkes’ın hatırasına saygı duyduğunu, onu yaşatmak ve unutturmamak istediğini söyleyebiliriz.
Peki, bu bir amaç mı? Yoksa amacına giden yolda bir araç mı?
Aslında her ikisi de. Yani 5 Kasım’ı unutturmamak hem V’nin amaçlarından birisi hem de daha büyük amaç ya da amaçlars giden yolda bir araç. 5 Kasım’ı hatırlatmak V’nin asıl amacı ya da en büyük amacı demek V’yi doğru anlamamak anlamına geliyor. Filmin en başlarına gidelim. V ve Evey ilk kez karşılaşıyorlar. Evey, ona kim olduğunu soruyor. V, önce maske takan birisine kimlik sormanın kim olduğunu sormanın bir paradoks olduğunu söylüyor.
Sonrasında da kimliğini değil kişiliğini anlatan birkaç önemli cümleyi artarda sıralıyor. İşte onun burada söyledikleri kendisini nerede ya da nereye konumlandırdığını anlamamız için çok önemli. V kendisinin artık var olmayan bir halkın sesinden geriye kalan son iz; geçmişte kalan ve şimdi dönüş yapan cesur bir kişi olarak tanımlıyor. Yok olan halk derken faşizm karşısında susan ve koyunlaşan halk iradesini; cesur kişi derken de maskedeki yüzün sahibini kastediyor.
V kendisini geçmişle irtibatlı bir tür öncü olarak görüyor ve vurguncu, vicdansız ve aşağılık insanların neden olduğu vahşete; ayrıca irade gücünü ihlal etmeye göz yuman kişilere karşı bir savaş verdiğini söylüyor. Bunları söylerken adeta kendisinden geçiyor yani bunları tamamen içselleştirmiş birisi.
Dolayısıyla V’nin 5 Kasım’ı ve kendine göre Guy Fawkes’ın kahramanlarını unutturmama amacı dışında bir de halkı uyandırma, ellerinden alınan iradelerini tekrar kendilerine teslim etme ve bunun yanında faşist hükümete karşı savaşma amacı da bulunuyor. İşte tüm bunlar bunların hepsi V’nin amacı sayılabilir.
Peki, sadece bu mu? Hayır, sadece bu değil. O maskenin ardına gizlenen ve sadece Evey’nin ortaya çıkarabildiği bir amacı daha bulunuyor.
Her Şey İntikam İçin mi?
Evey, hücrede özgürleşirken ona yol gösteren mektuplar alıyor güya yan tarafta bulunan yan hücrede bulunan birisinden. Ben filmi seyrederken önce bunların bu mektupların V’nin kendi yaşadığı özgürleşme sürecini biraz değiştirerek, hikayeleştirerek Evey’e aktardığını düşünmüştüm.
Ancak daha sonra bu mektupları V’nin yazmadığını öğreniyoruz. Bilindiği gibi V bir süre kayıtları bile sonradan yok edilen bir toplama kampında işkence görmüştü. Orada insanları köleleştirme yolları araştırılıyordu ve doğrudan muhalifler üzerinde deneyler yapılıyordu.
Evey’nin okuduğu bu mektuplar aslında V’ye yazılmıştı. Onu yazan kadın ve yaşadıkları gerçekti. V’nin kurbanlarının üzerine bıraktığı çiçeğin adı kadının yazdığı bu mektuplarda geçiyordu. V bu çiçeği onun anısına istinaden bırakıyordu.
Evey, bu olayları öğrendiği anda parçaları birleştiriyor ve “Her şey bunun içindi… Ona yaptıklarından ötürü onlardan intikam alıyorsun…” diyor V’ye. Dikkat ederseniz V buna itiraz etmiyor. Yani onun motivasyon kaynakları içerisinde en güçlüsünün intikam dürtüsü olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Ancak en başta saydığım amaçları da göz ardı etmemek gerekiyor. Halkın uyanışı, faşist idareye karşı verilen mücadele, 5 Kasım’ın unutturulmaması… Tüm bunlarla beraber V’nin intikam dürtüsü… V’nin o kadına ve anısına çok değer verdiği evinde ona özel bir köşe yapmasından da belli oluyor zaten.
Bu arada V’nin evinde gördüğümüz kitaplar onun nasıl bu kadar felsefi konuşabildiğini, kitleleri yönlendirme tekniklerine nasıl bu kadar hakim olabildiğini gösteriyor. O aksiyonu ve felsefeyi bir araya getirebilmiş bir karakter. Sadece konuşmuyor aynı zamanda iş de yapıyor. Ya da sadece iş de yapmıyor; aynı zamanda neden ve nasıllara da çok hakim bir zihin sahibi.
Özgürlük Nedir?
V’nin felsefi dünyasında özgürlüğün bir tanımı bulunuyor. Ona göre bir insan tüm korkularından korkularının hepsinden arınabildiği ölçüde özgürdür. V yıllar önce o patlamadan sağ çıktığında artık korkacağı bir şey kalmamıştı. Özgürlüğü tatmıştı. Tutsak insanlar özgürlüğü anlayamaz. Onun ne olduğunu idrak edemez.
Vazgeçemediğimiz her şey ya da korktuğumuz her şey bizim için bir prangadır. Menfaat için kula kul olanlar, şerefini satanlar, amanın bana da bir şey düşer mi? En iyisi yalakalık yapayım da bana da bir kemik atılır belki diye bekleyen zavallılar… Hepdi birer köledir. Tutsaktır; asla özgür değildir onlar.
Tüm yetkilerin tek partinin ya da tek kişinin elinde topladığı düzen şeklinde kabaca ifade edebileceğimiz Faşizm işte bu korkuları kullanır insanları koyunlaştırmak için. Zira korku sahibi kişiler asla tam olarka özgür olamaz. Filmde davranışlarıyla biraz Hitler’e benzetilen Sutler işte bu korkuları çok iyi kullanıyordu.
V for Vendetta film incelemesinin tamamına 25. Kare Youtube kanalından ulaşabilirsiniz.
