The Fountain (2006) – Kaynak / Ayrıntılı Film Analiz

The Fountain (2006) – Kaynak, Hugh Jackman ve Rachel Weisz’ın başrollerini paylaştıkları, filmi izleyen hemen herkesin onu kendince yorumlayabileceği nitelikte bir yapım.

Filmin yönetmeni Darren Aronofsky, Bir Rüya İçin Ağıt ve Siyah Kuğu gibi filmlerin yapımcısı.  Karşımızda bu sitede incelemesi bulunan Siyah Kuğu gibi bir başyapıtı çekebilmiş bir yönetmen var ve bence filmde onun imzasının bulunması bile filmin seyredilmeyi hak ettiği gösteriyor. 

Filmin konusu ve sahnelerin içerdiği anlamlar hakkında net bir karar vermek kolay değil. Hatta bu filmi yönetmen dışında hiç kimsenin tam olarak açıklayamayacağı yönünde yorumlar bile bulunmaktadır.

Filmi izleyen hemen herkesin film hakkında onlarca soru sorması ve bu sorulara kendince anlamlar çıkarması bu yapım için oldukça beklendik bir durum. Bu videoda filmi seyrettikten sonra benim film hakkında oluşturduğum teoriyi ve filme nasıl baktığımı yani kendi yorumumu sizinle paylaşmak istiyorum. Eğer bu filmi seyrettiyseniz kendi düşüncelerinizi ve teorilerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.

Isabel’in Romanı Üzerine

Filmde anlatılan üç hikâye 1500, 2000 ve 2500 yılları olmak üzere birbirinden oldukça uzak zaman dilimlerinde geçmektedir. Bu tarihler filmin içerisinde herhangi bir yerde geçmese de filmin resmi fragmanında bu tarihlere yer verilmektedir.

İspanya’da yaşadığını gördüğümüz Tomas, Isabel’in yazdığı romana ait bir karakter. Isabel’in romanı Mayalar döneminde geçmektedir. Onun Maya kültüründen etkilendiğini, onlardan her bahsettiğinde gözlerine ve sözlerine onlara olan hayranlığının yansıdığını göreceğiz. Yazdığı romanın kahramanı Tomas’ın başına gelenler aslında Mayalara ait Yaradılış Efsanesinin Isabel tarafından kurgulanmış halidir. Roman tabi ki efsaneyi birebir aktarmaz ama bunu ilerde konuşacağımız için şu an buna değinmeden geçiyorum. Roman mekânsal olarak İspanya’da başlasa da Maya inanca göre ölü ruhların tekrar doğacağı yer olan Şibalba’da son bulacaktır. Ancak Isabel romanın son bölümünü yazamamıştır. Son bölümü tamamlayamama nedeni beyninde oluşan tümördür. İlerleyen hastalığı büyük olasılıkla onun yaptığı işe odaklanmasını engellemektedir. Isabel kitabı eşinin tamamlamasını istemektedir. Tommy bunu nasıl yapacağını bilmediğini söyler ama Isabel  kendinden emin bir ses tonuyla “Biliyorsun ve bileceksin.” der.

Burada ölüm ve ölüm sonrası hayat konusunda Tommy ve eşi arasında yaşanan derin görüş ayrılığına dikkat çekelim.

Tommy fiziksel dünyaya hapsolmuş katı bir materyalisttir. Isabel’in tüm kalbiyle inandığı Maya öğretisinin aksine ölümden sonraki hayata inanmamakta ve ölümle ilgili imalı sözlere bile tahammül gösterememektedir; hatta bunları çok sevdiği karısı söylese bile… Isabel ise tam aksine ölümden sonraki hayat konusunda Maya öğretilerine sıkı sıkıya inanmaktadır ve pek çok konuşmasında öteki dünyaya atıf yapmaktadır. Ölümün yaradılışın bir parçası olduğunu söyler ki bu ölümü bir hastalık olarak gören ve film boyunca ölümsüzlüğü arayan Tommy’nin düşüncelerinin tam zıttıdır.

Tommy’nin ölüm ve sonrası konusundaki fikirlerinin baştan beri bu kadar katı olup olmadığını bilemiyoruz ama karısının beyninde oluşan tümör nedeniyle ölümün onları ayıracağını bilmekte ve tüm mesaisini ve tüm imkanlarını bu tümörün tedavisi için harcamaktadır. Tümörün tedavisine o kadar şartlanmıştır ki yaşlanmayı geciktiren ya da durduran bir formül bulduklarında bunu önemsemez bile. Daha ileri bir sahnede üzerinde çalışmalar yaptıkları maymunun beyni tam 12 yıl önceki haline döner yani maymun 12 yaş gençleşir. Ancak Tommy normal şartlarda bilimsel anlamda çığır açabilecek bu buluşu önemsemez ve çalışma arkadaşlarına yine tümörü sorar.

Bu sırada Isabel adım adım ölüme yaklaşmaktadır ve bünyesi bir başka krizi kaldıramayacak kadar zayıf düşmüştür. Tommy her ne kadar inkâr etse ve konuşmak bile istemese de Isabel içerisinde bulunduğu durumu anlayabilecek kadar rasyonel düşünmektedir. Romanındaki prensesi şöyle konuşturmasının nedeni budur. Kraliçenin bahsettiği krallık aslında kendi bedenidir. (Bu ayrıntıyı romanı konuştuğumuz bölümde daha detaylı ele alacağımız için burada değinmeden geçiyorum.) Ancak başlarda Isabel’in ölümden korktuğunu görmekteyiz. Evet, Isabel araştırdığı ve öğrendiği tüm Maya inançlarına rağmen ölümden korkmaktadır. Isabel ve Tommy arasında ölüm ve sonrası konusunda yaşanan görüş ayrılığını şu şekilde özetleyebiliriz. Tommy ölümü bir hastalık olarak görmekte ve onu yenebileceğini düşünmektedir. Isabel ise Maya inançlarının etkisiyle ölümü yaradılışın bir parçası olarak görmektedir.

Ancak hem Isabel’in hem de Tommy’nin ölüm konusundaki düşünceleri sabit kalmayacak ve zamanla değişime uğrayacaklardır. Örneğin Isabel ölüme çok yaklaştığı bu düşme anını kastederek o an huzur bulduğunu söyler. Ertesi gün doktor Lilly ile yaptığı bu konuşmada onun gülümsemeye başladığını görürüz. Tommy ise ölüme yaklaşan eşinin bu durumunu şaşkınlık içerisindeki bakışlarla izlemektedir çünkü bu duruma hiçbir anlam veremez. İçeriye girdiğinde Isabel iyi olduğunu ve artık ölümden korkmadığını ifade eder.

Isabel Artık Ölümü Kabullendi

Hayatının son günlerinde daha önce yaşamadığı deneyimler, Maya felsefesiyle birleşince Isabel artık ölümü kabullendi ve ondan korkmamayı başardı. Cenaze merasiminde Dr. Lilly konuşmasında onun bir bütüne dönüştüğünü, bunu yapmayı başardığını söyler. Evet, Isabel son birkaç günlük ömründe eski birikim ve tecrübelerinin de etkisiyle Maya inancına göre ölü ruhların tekrar doğacağı yere yani Şibalba’ya gideceğine kesin olarak inandı ve bu inançla öldü. Bu arada konuşmalarından hareketle doktor Lilly’nin da aynen Isabeli gibi Maya felsefesini özümsediğini anlarız. Zaten daha önce onun Tommy’i karısının yanında yönlendirmeye çalıştığını görmüştük (19:45). Isabel ölmeden önce onunla konuştuğunda oldukça mutlu görünüyordu ve onun bahçesine gömülmek istediğini söylemişti (53:58-58:31). Doktor Lilly’nin, Isabeli’yi Tommy’dan daha iyi anladığını söylemek yanlış olmaz.

Artık yavaş yavaş filmin daha derin ve anlaşılması zor bölümlerine geliyoruz. Şimdi Isabel’nin romanından ve onun zekice kurguladığı planından bahsedelim.

The Fountain (2006) – Kaynak / Ayrıntılı Film Analizinin tamamını 25. Kare Youtube kanalından seyredebilirsiniz.