Bu yazıda üzerinde konuşmak istediğim yapım 1986 yapımı Blue Velvet- Mavi Kadife. Filmin yönetmeni sembollerin üstadı David Lynch. Onun bu filmden yaklaşık 11 yıl sonra çektiği Kayıp Otoban filminin detaylı incelemesini 25. Kare üzerinde bulabilirsiniz. Mavi Kadife için söyleyeceğim her şey spoiler olacağı için olabilecek en yalın haliyle konusundan bahsedip detaylara geçmek istiyorum.
Genç bir adam yolunun üzerinde bir insan kulağı buluyor. Bu kulağı polise teslim ediyor ancak meraklı karakteri gereği bu işin peşini bırakmıyor. Araştırmaları onu gizemli bir gece kulübünde şarkı söyleyen bir kadına ulaştırıyor.
Şimdi yapımın detayları konuşmaya başlayabiliriz. Yazının bundan sonrası tamamen spoiler içeriyor.
Yapımın Sembolik Anlatım Dili
Burada söyleyeceklerimi video boyunca detaylandıracağım. Ben teorik konuşmaları sevmiyorum. Minik de olsa bir altyapı sağlandıktan sonra teorinin uygulamaya nasıl döküldüğünü anlatmak istiyorum ki işte Mavi Kadife’nin beni etkileyen yeri burası. Bu kısa giriş filme bir hazırlık olsun. Yönetmenin izleyenleri tabir yerindeyse büyüleyebilmesinin nedenlerinden birisi yapımın felsefi alt yapısının zenginliği… Freud’un Psiko-Analitik Gelişim Kuramı üzerine temellenen bu yapım inanılmaz yetenekli bir yönetmenin elinde kaçınılmaz olarak bir sanat eserine dönüşmüş.
Yapımın bu sembolik anlatım dili ulaşılması zor bir zirvede yer alıyor ancak anlaşılmaz değil. Yönetmen filmin belli noktalarına ne anlatmak istediği gösteren ipuçlarını ustaca yerleştirmiş. Eğer bunu yapmasaydı film anlaşılmaz bir yapım olarak kalırdı. Hiç bilinmeyen bir alfabede yazılan kitaba dönüşürdü. Örneğin şu sahnede kamera yerde bulunan kulağın içerisine giriyor ve bu sırada arka fondaki müzik yavaşça yok oluyorken yerini farklı bir sese bırakıyor. Bu ses iki kulağımızı kapattığımızda duyduğumuz sesin aynısı. Burada bize zihinsel bir yolculuğa çıktığımız anlatılıyor. Filmin sonlarında bu kez bunun tam tersi oluyor ve yavaşça kulağın içerisinden dışarıya çıkıyoruz. İşte bu bizlere ne seyrettiğimizi gösteren bir ipucuydu. Ancak bu sembolik anlatım dilinin göründüğünden daha zengin olduğunu göreceksiniz.
Bu kısa girişten sonra yönetmenin zihinsel kıvrımlarında dolaşmaya başlayalım ve onun teoriyi nasıl pratiğe döktüğüne bakalım.
Blue Velvet – Mavi Kadife filmin incelemesinin tamamını 25. Kare Youtube kanalından seyredebilirsiniz.
